دورۀ توان افزایی/ کارگاه هم اندیشی کارگروهی

 

  همکار گرامی سلام!

در ادامه سلسه کارگاه­های توان­افزایی تدارک دیده­شده موضوع دیگری که در حوزۀ سازمانی مطرح است کارگروهی است. بنابراین برآن شدیم تا با تدارک سه دوره کارگاه هم اندیشی بصورت مقدماتی، پیشرفته و کاربردی بتوانیم گام مؤثری برای ایجاد همفکری در این حوزه برداریم. 

صرف نظر از اینکه فضای هم­اندیشی و فعالیت در کارگاه خود مصداقی برای پرداختن به کارگروهی است به منظور تضمین کیفیت دوره­ها استفاده از تجارب گرانقدر شما اجتناب­ناپذیر است.

نوشتۀ پیشِ رو سعی بر این خواهد داشت که اهم سرفصل­های مطرح در کارگاه هم­اندیشی کارگروهی را معرفی نماید تا ضمن اطلاع از آن بتوانیم از نظرات شما دربارۀ سرفصل­ها بهرمند شویم.

ƒ کارگروهی یا تیمی؟

بحث بر سر مفاهیم پایه و تعاریف علی­رغم اینکه کمی تکراری به نظر می­رسد اما برای ایجاد هم­زبانی و ادبیات­مشترک اجتناب­ناپذیر است. این­که بدانیم و بدانند که مقصور ما از کارگروهی در گروه­های آموزشی چیست و چه تفاوت­هایی با موارد مشابه دارد از اهم مطالبی خواهد بود که در کارگاه دربارۀ آن بحث خواهیم کرد.

البته سؤال بزرگ این است که براستی گروه­های آموزشی و اعضای آن یک تیم هستند یا گروه و اساساً ‌ما این مفاهیم را چگونه تعریف می­کنیم.

ƒ گروه­ها چگونه شکل می­گیرند؟

اینکه گروه­ها و تیم­ها چگونه شکل می­گیرند موضوعی است که برای شناختن راه و برنامه­ریزی آینده بسیار مهم است. آیا گروه خودبه­خود شکل می­گیرند و یا اگر هم با برنامه هستند موفقیت در مراحل شکل گیری آن چطور تضمین میشود.

اگر مسئله شکل دادن به یک گروه است چه چیزی متضمن عبور موفق از همه مراحل آن است؟

با توجه به اینکه گروه های آموزشی یک گروه شکل گرفته است شناخت مراحل استاندارد و موفق یک گروه چه کمکی به ما میکند؟

این موضوعات نیز از رئوس مطالبی خواهد که درباره آنها به در کارگاه به گفتگو خواهیم نشست.

ƒ چه وقت کارگروهی لازم است؟

زمانی که افراد به بهترین نحو و بصورت شخصی کار می­کنند چه لزومی به تشکیل گروه­های کاری است؟ اگر انجام فعالیت گروهی باعث اتلاف زمان و منابع شود آیا هنوز هم باید به تشکیل گروه اصرار کرد؟ شاید نظرما چیز دیگری باشد و همیشه و همیشه فعالیت در گروه را ترجیح دهیم. به هر صورت دورهم­بودن از تنهایی بهتر است.

به نظر می­رسد هم­مکانی و هم­زمانی مهم­ترین دلیل برای شکل­گیری گروه­های کاری است،‌ دلیل دیگری وجود ندارد؟

ƒ مدیریت در گروه چگونه است؟

مدیریت انواعی دارد که یکی از آن­ها مدیریت گروه است. بدون شک مدیریت گروه در زیر عنوان بزرگتر مدیریت منابع انسانی طبقه­بندی می­شود. ایا نظارت بر اعضای گروه همچون مدیری که به کارمندان خود نگاه می­کند است؟ چه تفاوت­هایی را باید در مدیریت گروه و هدایت آن در نظر گرفت؟ اگر بپذیریم که گروه های کاری به منظور خاصی پدید می آیند چه ویژگی های خاصی یک مدیر گروه را متمایز میسازد.

سوال بزرگتر این است که اشراف علمی و تخصصی بر موضوعی که گروه برای آن تشکیل شده است لزوماٌ از ما یک مدیر لایق می­سازد؟

آیا تا کنون به این موضوع فکر کرده اید که چه زمانی نباید مدیریت یک گروه را انتخاب نماییم؟ به نظر شما چه زمانی باید استعفا دهیم؟ 

ƒ نقش­ها در گروه چیستند؟

با اینکه کار در یک گروه به تخصصی­بودنِ یک تیم نیست اما نباید در نظر گرفت که نقشی وجود ندارد. یک نقش را که شناختیم آن­هم مدیرگروه بود. پس وظیفۀ بقیۀ اعضا چیست؟ کار کار کار؟

از چه راهی می­توانیم بهترین نقش را برای خودمان انتخاب کنیم؟ آیا آزمون و یا روش مشخصی برای انتخاب نقش در گروه وجود دارد؟ اساساٌ چند نوع نقش را در گروه می­توان تصور کرد؟ به نظر نمی­رسد که ما فقط و فقط برای انجام یک نوع فعالیت کارایی داشته باشیم.

برای پذیرش نقش­های مختلف در گروه ما نقاط ضعف و قوتی داریم شناخت نقش­ها و توانایی برطرف­نمودن نقاط ضعف در پذیرش آنها موضوعی است که دربارۀ آن در کارگاه بحث خواهیم نمود.

ƒ نقش ارتباطات در گروه چیست؟

این­که گروه­ها بر اساس ارتباط بین اعضا فعالیت می­کنند بدیهی به نظر می­رسد اما در کارایی یک گروه موفق هر نوع ارتباطی لازم نیست،‌ باید بدانیم که در گروه کاری خود دقیقاٌ به دنبال چه نوع ارتباطی هستیم. ارتباطی که بتواند عامل بودن اعضا را تقویت و در واقع به تعامل آنها کمک نماید.

اما سؤال این است که چه نوع ارتباطی به زودی به تعامل تبدیل خواهد شد. در این میان تعریف ارتباط مؤثر چیست؟

می­دانیم که ارتباط مؤثر یکی از مهارت­هایی است که نه تنها در شکل­گیری گروه به ما کمک خواهد کرد بلکه از مهارت­های پایه برای زندگی نیز هست. بنابراین یکی از مهم­ترین مباحث مطرح در کارگاهْ فنون ارتباط مؤثر خواهد که سعی خواهیم نمود مباحث آن­را مرور کنیم.

ƒ تعارض در گروه چیست؟

برای داشتن گروه کاری خود بیشترین تلاش را انجام داده­ایم اما سؤال این است که گروه خوب گروهی است که هرگز در آن تعارضی رخ نمی­دهد یا اینکه گروهی است که بتواند تعارضات خود را مدیریت نماید؟ اگر نبود تعارض به رخوت و یکنواختی گروه منجر شد چه کنیم؟

در این میان سؤال مهم این خواهد بود که آیا گروه­های پدیده­ای مدام­العمر اعضایشان هستند یا این­که روزی پایان خواهند یافت برای اتمام فعالیت گروهی چه تمهیداتی اندیشیده­ایم؟

امید است که با یک روز گفتگو در کارگاه هم­اندیشی کارگروهی بتوانیم در تعاریف و شناخت مفاهیم پایۀ آن به هم­دلی و هم­زبانی برسیم گو این­که هدف بلندتری برای تشکیل نشست پیشرفته کارگاه کارگروهی در پیش داریم تا بتوانیم روشهای تشکیل گروه و هدایت آن را کاربردی بحث نموده و در محیط مدرسه، خانه و اداره بکارببندیم.

در پایان از شما همکار گرامی درخواست می­گردد اگر مطالب مهمی را در نظر دارید که فکر می­کنید مطرح­شدن آنها در نشستِ هم­اندیشی می­تواند به کیفیت دوره کمک کند آنها را ذکر نمایید. 

در ضمن فکر می­کنید کدام یک از موارد ذکر شده برای شما مهم تر است؟